W początkach rozwoju In Vitro metoda ta służyła głównie kobietom z uszkodzonymi jajowodami. Obecnie wskazania do stosowania tej metody obejmują również czynnik męski (nieprawidłowości nasienia), jak również zaburzenia wytwarzania komórek jajowych u kobiet.
Czynnik kobiecy (jajowodowy):
- u pacjentek z trwałym uszkodzeniem jajowodów lub ich brakiem (uniemożliwia to migrację plemników i transport komórki przez jajowód w celu zapłodnienia),
- u pacjentek zdyskwalifikowanych z leczenia operacyjnego,
- ciężka postać endometriozy – endometrioza jest chorobą polegającą na występowaniu w organizmie ognisk pozamacicznego endometrium, czyli błony śluzowej macicy,
- u pacjentek z upośledzoną funkcją jajowodów przy zachowanej drożności lub po operacji mikrochirurgicznej i upływie 2 lat bez ciąży, warunkiem zalecenia oczekiwania jest brak innych czynników mogących mieć wpływ na szansę na ciąże (nieprawidłowe nasienie, wiek kobiety > 35 lat, czas trwania niepłodności < 3 lat, endometrioza, zaburzenia jajeczkowania).
Czynnik męski:
- uszkodzenia jąder – brak, a także zła lub niewystarczająca produkcja plemników; gdy całkowita liczba plemników ruchomych < 1 mln – wskazane ICSI/IMSI,
- niska ruchliwość plemników – liczba plemników ruchomych 1-10 mln, w przypadku niepłodności dłuższej niż 2 lata,
- ejakulat zawiera ponad 30% plemników o nieprawidłowej budowie,
- jednoczesne występowanie trzech zaburzeń ejakulatu: małej liczby plemników, niskiej ruchliwości i nieprawidłowej budowy,
- brak plemników w ejakulacie, ale obecność w jądrach lub najądrzach,
- aspermia – brak ejakulatu.
Niepłodność niewyjaśnionego pochodzenia:
- wielokrotnie nieudane inseminacje domaciczne bez odnalezienia wyraźnej przyczyny problemu,
- niepłodność immunologiczna – w śluzie szyjkowym lub/i tkance jajnikowej występują przeciwciała, które atakują i niszczą plemniki,
- niepłodność idiopatyczna (czyli niewyjaśnionego pochodzenia) – niemożność posiadania przez parę potomstwa przy braku jakichkolwiek nieprawidłowości w podstawowych badaniach diagnostycznych,
- wady genetyczne komórek rozrodczych męskich i żeńskich,
- jeżeli niepłodność trwa powyżej 3 lat,
- jeżeli wiek pacjentki wynosi powyżej 35 lat.
Zaburzenia hormonalne a wskazania do In Vitro:
- 12 cykli stymulowanych bez efektu,
- nieudane próby inseminacji domacicznej – maksymalnie do 6 prób u Pacjentki poniżej 35 roku życia; dla Pacjentek powyżej 35 roku życia – maksymalnie 4 próby.
Leczenie metodą zapłodnienia pozaustrojowego in vitro stosuje się także u płodnych par, u których:
- partner jest nosicielem wirusów HIV lub HCV, a partnerka nie jest zarażona,
- para jest nosicielem zmian genetycznych, które powodują ciężkie oraz nieodwracalne zmiany także u potomstwa, a diagnostyka przedimplantacyjna pozwala uniknąć trudnej decyzji o przerwaniu ciąży,
- partnerka rozpoczyna leczenie przeciwnowotworowe i gdy stosowane leczenie z dużym prawdopodobieństwem nieodwracalnie uszkodzi jajniki; przy indukcji jajeczkowania uzyskuje się dużą liczbę rozwijających się pęcherzyków i sytuacja ta powoduje duże ryzyko wystąpienia ciąży wielopłodowej.
